منهول چیست

مقدمه

در این مقاله به سوالاتی همچون « منهول چیست ؟ معنی کلمه منهول چیست؟ یا کاربرد منهول چیست؟» پاسخ داده می شود. منهول ها به عنوان یک جزء فنی برای بازرسی و نظافت شبکه های فاضلاب و کانال های زیرزمینی استفاده می شوند که از سه قسمت شیر ​​ورودی، میله ورودی و محفظه بازرسی (اجزای منهول پلی اتیلن) ​​تشکیل شده است. منهول ها در فواصل 50 تا 150 متری در نقاطی قرار می گیرند که تغییر جهت یا اندازه لوله ها یا تغییر قابل توجهی در شبکه ها و لوله های زیرزمینی وجود دارد. تولید و کاربرد منهول ها استاندارد شده است و اکثر شهرهای بزرگ از این طرح های تایید شده استفاده می کنند.

منهول

منهول (Manhole) را می توان به عنوان یک نقطه دسترسی در داخل خط فاضلاب، برای مصالح و کارگران تعریف کرد. این مهم ترین جزء خط فاضلاب است زیرا به طور کامل نیاز به فرآیند حفاری را از بین می برد و به عنوان اتاق بازرسی یا واحد نیز شناخته می شود.

هدف اصلی از ساخت منهول ، بازسازی بدون ترانشه (در سپتیک فاضلاب نیز استفاده می شود) برای سیستم فاضلاب، بازرسی سیستم زهکشی ، تمیز کردن گرفتگی خط و هدف تعمیر و نگهداری است ، همچنین این یک قدم اولیه برای ورود به خط فاضلاب داخلی و پیدا کردن مشکل در آن است. همچنین به تعویض لوله آسیب دیده بدون نیاز به حفاری کمک می کند .

منهول ها در سرتاسر خط فاضلاب در فواصل منظم تا انتهای خط اصلی فاضلاب یا نقطه زهکشی قرار می دهند تا دسترسی های بهتری فراهم شود. به طور کلی می توان گفت منهول ، سوراخ اصلی شامل یک محفظه دایره ای عمودی با اندازه ها و عمق های مختلف است که برای رسیدن به نقطه بازرسی استفاده می شود.

منهول چیست | عمران پی بنیس

شکل و جنس منهول استفاده شده با توجه به نقطه‌ای که جهت خط فاضلاب و شیب خط فاضلاب تغییر می‌کند. منهول ها معمولاً در فاصله 0.5 متری از خط حاشیه جاده نصب می شود. چرا که در صورت نیاز به تخریب بخشی از خط فاضلاب ایرادی برای تردد ماشین ها و وسایل نقلیه به وجود نیاید.

همچنین، روکش های منهول اصلی در اندازه ، جنس و شکل های مختلف مانند مستطیل ، دایره و مربع موجود است. از فلز ، بتن پیش ساخته و مواد کامپوزیت ساخته شده است . اگر عمق محفظه منهول بیش از 2.5 متر باشد، باید نردبان داخل آن تعبیه شود و اگر عمق کمتر از 1 متر باشد، باید از نردبان پله ای استفاده شود .

هدف از منهول

منهول ها برای اهداف مختلفی طراحی میشوند. در بخش زیر برخی از اصلی ترین علل استفاده از منهول ها را به شما نشان می دهیم. پس می توان گفت اهداف اصلی منهول ها عبارتند از:

• برای اهداف بازرسی
• برای اهداف تعمیر و نگهداری و حذف هر گونه قسمت انسداد موجود در خط فاضلاب
• برای اتصال خط فاضلاب در نقطه اتصال
• برای تغییر جهت یا تراز خط فاضلاب
• برای تغییر شیب یک خط فاضلاب

انواع منهول

منهول چیست؟ عمران پی بنیس

انواع منهول ها را می توان از دو منظر بررسی، تعریف و طبقه بندی کرد:

• از نظر مواد اولیه و روش تولید
• از نظر کاربرد، ساختار و ابعاد

انواع منهول از نظر مواد اولیه و روش تولید

انواع منهول از نظر روش تولید و مواد اولیه عبارتند از:

• منهول پیش ساخته
• منهول پلی اتیلن
• منهول GRP
• منهول پلی اتیلن لوله شده
• منهول سنتی (آجر و بتن)

در ادامه می توانید هر کدام از انواع منهول از نظر جنس و ساخت را به تفصیل مطالعه کنید.

منهول های پیش ساخته

محصولات پلیمری شامل منهول های پلی اتیلن پیش ساخته به جای منهول های آجری و بتنی، باعث بهبود کیفیت اجرا و تسهیل عملیات اجرایی جمع آوری فاضلاب و کانال های زیرزمینی می شود. منهول های پیش ساخته نسبت به سایر انواع منهول مزایای زیادی دارند که به شرح زیر است:

• زمان اجرای آنها بسیار کمتر از منهول های سنتی است به طوری که باز و بسته شدن ترانشه ها فقط یک روز زمان می برد.
• منهول های پیش ساخته سبک هستند که حمل و نقل و نصب آنها را آسان می کند
• هزینه های نگهداری کمتر و شستشوی راحت تر منهول های پیش ساخته
• رنگ روشن و سطح صیقلی منهول داخل آن را نمایان می کند.
• مقاومت در برابر فهرستی از مواد شیمیایی مختلف حاصل از فاضلاب یا خاک
• پیش بینی پله ها و ماهیچه ها در بدنه منهول و عدم نیاز به نصب پله و ماهیچه به صورت جداگانه
• آب بندی کامل شبکه را تسهیل می کند
• زیرساخت یکنواخت منهول و لوله خرابی های نامتقارن آنها را برطرف می کند.

انواع منهول از نظر جنس: منهول پلی اتیلن

مواد اولیه مورد استفاده در تولید منهول های پلی اتیلن شرکت پارس اتیلن کیش شامل مواد پلی اتیلن گرید 3840، گرید قالب گیری چرخشی HDPE یا LLDPE نیز برای تولید منهول های پلی اتیلن قابل استفاده است. مواد پلی اتیلن مورد استفاده در تولید منهول های پلی اتیلن توسط این شرکت در برابر آلاینده های فاضلاب مانند اسیدها حتی تا غلظت 99 درصد و همچنین آلکی های غلیظ مقاوم هستند که در استاندارد فهرستی از مواد مقاوم پلی اتیلن وجود دارد که نشان دهنده مقاومت و دمای کاری پلی اتیلن نسبت به این مواد است. مواد پلی اتیلن در برابر سایش، فرسایش و تماس با ذرات غرق شونده در فاضلاب مقاوم بوده و دوام طولانی دارند.

برخی از ویژگی های منهول پلی اتیلن

ماده اولیه پلی اتیلن شکل پذیر است، بنابراین در برابر ذرات غرق شده در فاضلاب دچار جداشدگی و فرسایش نمی شود. منهول های پلی اتیلن با نوارهای آب بندی کاملاً آب بندی می شوند. از این رو هیچ آب زیرزمینی وارد سیستم فاضلاب نمی شود و یا برعکس و این منهول ها نیز اجازه نفوذ مواد فاضلاب به مخازن آب زیرزمینی را نمی دهند. در نتیجه سیستم فاضلاب را بسیار کارآمد می کنند. به این ترتیب می توانیم از آلودگی های مخزن آب زیرزمینی که کاملاً ناسازگار با محیط است جلوگیری کنیم.

دمای کار منهول های پلی اتیلن معمولاً با توجه به دمای سیال عبوری از آن که معمولاً 450-600 درجه سانتیگراد است تعیین می شود.

منهول GRP

منهول های GRP یکی دیگر از منهول های پیش ساخته است که برای تولید آن از رزین، پلی استر و ماسه استفاده می شود و هر چه میزان شن و ماسه بیشتر استفاده شود، منهول شکننده تر خواهد بود. در صورتی که طبق استاندارد از رزین و ماسه مرغوب استفاده شود، هزینه تولید منهول GRP بیشتر از پلی اتیلن خواهد بود.

منهول های GRP سنگین تر از سایر ماژول های مشابه هستند و توسط ماشین آلات حمل و نقل، جا به جا می شوند. پله های منهول GRP نیز با استفاده از پیچ و مهره به بدنه متصل می شود. به طور تجربی مشاهده شده است که در اتصال پله، گشتاور نیروی اعمال شده بر پله و همچنین تبخیر گازهای فاضلاب، لایه های GRP را جدا کرده و در نتیجه منهول شکسته می شود.

منهول لوله های پلی اتیلن

برخی از تولیدکنندگان از لوله های پلی اتیلن مارپیچ در اندازه های بزرگ برای تولید منهول استفاده می کنند که شاید در نگاه اول مناسب به نظر برسد، اما در دراز مدت و مخصوصاً برای قسمت های کف، ورودی و خروجی دچار مشکل می شوند و همچنین عملکرد خوبی در قسمت های داخلی ندارند.

نکته: در منهول های پیش ساخته و پلی اتیلن به نقش پله و اجرا در منهول توجه کنید. ساختار پیچشی پله ها و همچنین تفاوت مواد پله ها (فولاد، آلومینیوم و …) از عیوب منهول های پیش ساخته می باشد. از استفاده چنین منهول هایی خودداری کنید و به جای آن از منهول هایی استفاده کنید که شامل مراحل یکپارچه است که به بدنه منهول تزریق می شود.

در منهول های پلی اتیلن پارس اتیلن کیش، پله ها تزریق می شوند و به همراه بدنه منهول یک بدنه یکپارچه را تشکیل می دهند که تا 200 کیلوگرم وزن را تحمل می کند.

منهول های آجری و بتنی (سنتی)

منهول بتنی چیست ؟ عمران پی بنیس

سوال بسیار رایجی که در این بخش به آن پاسخ داده شده است این است که منهول بتنی چیست؟ منهول های سنتی که با سیمان یا سایر مصالح معمولی ساخته می شوند که دیگر در سیستم های فاضلاب قابل استفاده نیستند و در واقع قدیمی هستند و معایب بسیار زیادی دارند.

انواع منهول از نظر کاربرد، ساختار و اندازه

انواع منهول به منظور کاربردهای متفاوت و در مکان های متفاوت طراحی می شوند. در بخش زیر انواع منهول را به صورت تیتر وار بیان کرده ایم:

• منهول کم عمق
• منهول عمیق
• منهول معمولی

در ادامه مفصل هر کدام از این موارد را توضیح خواهیم داد. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

منهول کم عمق

یک منهول کم عمق در ابتدای خط فاضلاب انشعاب و در جاهایی که ترافیک سنگینی وجود ندارد ساخته می شود و دارای دامنه عمقی بین 75 تا 90 سانتی متر است.

منهول معمولی

یک منهول معمولی عمق 150 سانتی متری دارد و به طور کلی مربعی شکل است و سطح بالایی آن دارای پوششی سنگین است .

منهول عمیق

یک منهول عمیق در عمق بیش از 150 سانتی متر با پوششی سنگین در سطح بالایی آن در نظر گرفته شده است . همچنین عمق منهول به همان اندازه افزایش می یابد که امکان پایین رفتن افزایش می یابد .

اجزای تشکیل دهنده منهول چیست

اجزای منهول | عمران پی بنیس

قطعات اصلی منهول عبارتند از:

• شفت دسترسی
• محفظه کار
• پایه و دیواره جانبی
• پایین یا معکوس
• نردبان یا پله ها
• جلد و قاب

#1 اجزای منهول چیست : شفت دسترسی

شفت دسترسی یک گذر عمودی و در قسمت بالایی منهول است که دسترسی به محفظه کار را فراهم می کند. حداقل اندازه شفت دسترسی برای یک منهول مستطیلی حدود 0.75mx0.60m و برای منهول دایره ای شکل 0.70m قطر است. در برخی موارد، شفت دسترسی ممکن است توسط یک بتن مسلح با ابعاد مناسب پوشانده شود.

#2 اجزای منهول چیست : محفظه کار

محفظه کار به قسمت پایینی منهول گفته می شود که فضای کار کردن را برای تمیز کردن و بازرسی خط فاضلاب فراهم می کند. حداقل اندازه محفظه مستطیل شکل 1.2mx0.9m با جریان ارائه شده در سمت بزرگتر است . حداقل اندازه محفظه دایره ای 1.2 متر و ارتفاع محفظه کار نباید کمتر از 1.8 متر باشد.

به طور کلی ، اندازه محفظه کار بزرگتر از شفت دسترسی است. به طوری که محفظه کار با بزرگ کردن سطح زیرین شفت دسترسی ساخته می شود .

#3 اجزای منهول چیست : دیوارهای پایه و جانبی

به طور کلی پایه منهول از بتن سیمانی ساده ساخته شده و در سطح پایه قرار می گیرد تا دیواره کناری چاله را نگه دارد و همچنین از ورود آب های زیرزمینی به منهول جلوگیری کند. جدول زیر اعداد و ارقامی را نشان می دهد که به ازای عمق های مختلف منهول باید از چه ضخامت بتنی در بستر منهول استفاده کرد.

دیوارهای جانبی منهول از سنگ تراشی , بنایی آجری و بتن سیمانی مسلح ساخته شده است . اما معمولاً از سنگ تراشی آجری به عنوان دیواره جانبی استفاده می شود . جدول زیر نیز بیان کننده ضخامت دیواره منهول بر مبنای عمق منهول است.

قانون و فرمول  کلی زیر برای تعیین ضخامت دیوارهای آجری استفاده شود:

t = 10 + 4d……. (1)

جایی که،

t = ضخامت دیوار بر حسب سانتی متر

d = عمق منهول بر حسب متر

آجرکاری بیرون و داخل آجرکاری با ملات سیمان 1:3 یعنی 1 قسمت سیمان و 3 قسمت ماسه درشت اندود شده و داخل آن یک روکش سیمانی صاف و صاف می‌کشیم .

ضخامت دیوارهای بتنی سیمانی در مقایسه با دیوارهای آجری بسیار کمتر خواهد بود . با این حال، دیوار منهول RCC پرهزینه است و در موارد خاص استفاده می شود .

#5 اجزای منهول چیست : پایین یا معکوس

قسمت پایین منهول نیم دایره ای شکل یا U شکل است. این یک کانال بتنی سیمانی است همچنین قطر کانال بتنی برابر با خط فاضلاب است .

قطر افقی به صورت عمودی تقریباً تا نزدیکی نقطه تاج سوراخ فاضلاب یا منفذ امتداد یافته است و لبه بالایی آنها گرد شده و به سمت کانال شیبدار ساخته می شود تا شکلی شبیه به یک نیمکت تشکیل شود . برای این شکل نیمکت گونه ، شیب از 1 در 10 تا 1 در 6 ارائه می شود. این ابعاد تا جایی ادامه دارد که دو یا چند خط فاضلاب در یک منهول در همان سطح قسمت پایینی یک منهول وارد می شود ، بنابراین انشعاب کانال اصلی به طور مشابه نسبت به نیمکت ساخته می شود. در نقطه اتصال خط فاضلاب ، منحنی های ساده ارائه می شود .

#6 اجزای منهول چیست ؟ پله ها یا نردبان

شاید برای شما نیز سوال شده باشد که پله منهول چیست؟ در مواردی که عمق منهول بیش از 0.8 متر باشد ، باید یک نردبان ارائه شود. این پله ها از چدن ساخته شده و در داخل منهول قرار می گیرند . همچنین چیدمان یک نردبان از نوع پلکانی است. فاصله بین دو پله 38 سانتی متر از مرکز به مرکز افقی و عمودی 30 سانتی متر از مرکز به مرکز است.

عرض همه نردبان ها 15 سانتی متر است و نردبان اول 45 سانتی متر زیر روکش منهول قرار می گیرد و پایین ترین نردبان بیش از 30 سانتی متر بالاتر از سطح نیمکت قرار نمی گیرد . این پله ها به اندازه کافی در دیوار محفظه تعبیه شده اند تا واژگون نشوند .

#7 اجزای منهول چیست ؟ جلد و قاب

قسمت باز بالای منهول به مجموعه قاب و روکش نزدیک است ، به طور کلی دهانه منهول به صورت دایره ای است به طوری که دریچه منهول دایره ای شکل ساخته می شود. اندازه استاندارد دریچه منهول قطر 56 سانتی متر و عمق آن بیش از 0.9 است.

اسکلت و روکش هر دو از چدن ساخته شده اند ، قاب نگهدارنده روکش است و وزن روکش نیز از 90 تا 270 کیلوگرم متغیر است .

پوشش و قاب نوع سنگین در جایی که بار ترافیک سنگین باید تحمل شود استفاده می شود. به طور مشابه نوع سبک برای بار ترافیکی سبک به کار گرفته می شود.

قاب کمی در سطح بتنی بالای دیوار تعبیه شده و روکش در شیاری که در داخل قاب تعبیه شده است قرار می گیرد . برای جلوگیری از لغزنده شدن سطح بالایی آن را با ناهمواری می سازند تا درب منهول یه اتمام برسد .

مواد مورد استفاده برای ساخت منهول

برای ساخت منهول ها از مواد زیر استفاده می شود:

• منهول پلاستیکی
• منهول پیش ریخته گری
• منهول فایبرگلاس

منهول پلاستیکی

منهول های پلاستیکی با استفاده از مواد پلی اتیلن ساخته می شوند. سازگار با محیط زیست و پایدار است و همچنین بر خاک یا زمینی که در آن قرار می گیرد تأثیری ندارد. مزیت اصلی استفاده از منهول های پلاستیکی این است که نیازی به بازسازی و نگهداری مکرر ندارند .

منهول های بتنی پیش ساخته

منهول بتنی پیش ساخته یک روش سنتی برای ساخت منهول است. این روش به راحتی نصب می شود و به راحتی در سایت مونتاژ می شود.  همچنین طول عمر آن بالاست و از این رو نوع منهول محبوب تری است .

منهول فایبرگلاس

منهول فایبرگلاس دارای ویژگی های اضافی مانند کانال آسیاب ، سرریز، واحد جداسازی آب طوفان و غیره است. منهول فایبرگلاس به راحتی قابل جابجایی و جابجایی است . وزن آن در مقایسه با منهول بتنی بسیار کمتر است. همچنین سازگار با محیط زیست و در طبیعت بسیار بادوام است.

انواع دریچه منهول چیست ؟

هدف اصلی از تهیه دریچه منهول چیست؟ هدف اصلی دریچه منهول این است که به عنوان درپوشی برای بستن منهول عمل می کند. همچنین بهتر است بدانید که دریچه های منهول قابل جابجایی است. به طور کلی پوشش منهول از بتن ، چدن و ​​یا ترکیبی از این دو ساخته می شود.

معمولاً این مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا ارزان‌تر ، بادوام‌تر و به اندازه‌ای سنگین هستند که به درستی در جای خود باقی بمانند. به دلیل نوسازی روکش های منهول از مواد مختلفی مانند فایبرگلاس، پلاستیک و کامپوزیت و غیره نیز استفاده می شود.

کاربرد منهول چیست ؟

منهول نیز برای کاربرد های مختلفی طراحی و تولید می شود. در زیر به صورت تیتر وار به بیان برخی از مهمترین کاربردهای منهول می پردازیم.

• منهول فاضلاب
• منهول مخابراتی
• منهول گاز
• منهول برق : سیستم های کابل کشی و سوئیچ زیرزمینی
• محفظه دریچه ها
• جعبه کنتور

برای انتخاب بهترین نوع منهول به موارد ذکر شده در بالا توجه کنید و با توجه به نوع کاربردتان یکی از آنها را انتخاب کنید.

سوالات متداول:

منهول چیست؟

منهول را می توان به عنوان یک نقطه دسترسی در داخل خط فاضلاب برای مصالح و کارگران تعریف کرد. این مهم ترین جزء خط فاضلاب است زیرا به طور کامل نیاز به فرآیند حفاری را از بین می برد و به عنوان اتاق بازرسی یا واحد نیز شناخته می شود.

انواع منهول چیست؟

انواع منهول های زیر در زیر آورده شده اند،

• منهول کم عمق
• منهول عمیق
• منهول معمولی

هدف منهول چیست ؟

سه مورد از رایج ترین اهداف ساخت منهول عبارتند از:

• برای اهداف بازرسی ، اهداف تعمیر و نگهداری و حذف هر گونه قسمت انسداد موجود در خط فاضلاب .
• برای اتصال خط فاضلاب در یک نقطه اتصال. برای تغییر جهت یا تراز یک خط فاضلاب.
• برای تغییر شیب یک خط فاضلاب.

کلام آخر عمران پی بنیس:

در این مقاله به سوالات متعددی همچون منهول چیست، کاربردهای منهول چیست و انواع منهول اشاره شد و به تفصیل در مورد هر کدام توضیحاتی ارائه شد.

ما در شرکت عمران پی بنیس تلاش داریم با افزایش دانش شما در زمینه های مختلفی همچون پیمانکار فاضلاب شهری، سپتیک فاضلاب، انواع فاضلاب شهری و … به دانش عمومی شما در این زمینه کمک کنیم. در پایان اگر به خدماتی در حوزه فاضلاب شهری نیاز داشتید که در این بخش به آن اشاره شده است، می توانید با ما تماس بگیرید. اگر نظری دارید می توانید در زیر همین پس با ما به اشتراک بگذارید.